VEYSİ ERKEN: İktidar

5 Eylül 2023 Salı

İktidar

İktidar

Veysi ERKEN Dr.

Evet.

İktidar: Güç yetme, yapabilme, muktedir olmadır.

Yıllar önce Adolf A. Berle’nin “iktidar “ile ilgili kitabından bahsetmiştim. Bugün de aynı ilkeler geçerlidir. İktidarları adil veya zalim kılan istinat ettikleri ilke, kural ve amaçlardır. Kısaca zeminleridir.

İşte Berle’nin tespitleri:

“İktidar = Bir fikir sistemi + Teşkilat + Propaganda + Para + Kuvvet.

İktidarı kullanmak bir sanattır.

İktidar sizin elinizde kötü, benim elimde yararlıdır.

İktidardan kaçınılmaz ve o hep galip gelene ram olur.

İktidar anarşiye her zaman tercih edilir.

İktidar her zaman ve her yerde aynı kanunlara dayanır.

İktidarımızın şuurunda olmak onu daha güçlü kılar.

İktidar ne kadar büyük olursa onu kötüye kullanma tehlikesi de o nispette artar. Burke.

Bütün sanatların gayesi bir iktidar ele geçirmektir.

Hayat teşkilata dayanır, teşkilatsa hem iktidara gerek duyar hem onu yaratır.

Çoğunluk tarafından benimsenmeyen fikir ve ideallere dayanan bir iktidar asla uzun ömürlü olamaz.

Zayıf, bilgisiz, iktidarsız veya kötü eğitilmiş yöneticilerin yönettikleri ülkelerde esrarengiz ve kontrol edilemeyen ekonomik güçten korkulur, nefret edilir, taviz verilir veya ona tapılır.

Günümüzün gençleri bir şahsiyet olma imkânına sahip olmadıklarından “personel” veya “ sistemin adamı” haline geldiklerinden şikâyet ediyorlar. Kendisi hakkında hiçbir fikri bulunmayan bir talebenin kendini bulması pek beklenemez. Teşkilatın bulunduğu bir yerde de hiç kimse kalabalık dünyamızda uzun müddet ayakta kalamaz.

Sınırsız şahsi arzu anarşi demektir.

İnsanlar yaşadıkları müddetçe iyi şeylerin peşinden giderler. İktidar bu hayalleri teşvik ettiği ve onların gerçekleştirilmesini mümkün kıldığı nispette güven içinde uygulanır.

İktidar içerdedir... dışarıda görünense kalabalık.

Devlet hayatında affedilmez bir büyük güç vardır: Yönetememek.

Alkışlansın veya lanet edilsin, iktidar insanın yalnız kaldığı bir yerdir.

İktidar sarhoşluğuna kapılmadan yeniden kendi topluluklarına dönebilirlerse, entelektüeller tekrar hürriyetlerini kazanırlar.

Milli mesuliyet sahalarının yabancı istilalara maruz kalması standart beynelmilel işlerdendir. Bu tür saldırılara “propaganda”, “siyasi harp”, “psikolojik harp” gibi isimler verilir. Hedef milli iktidar güçlerine tesir etmek veya onları yıkmak için bir düşünce akımı ve teşkilat kurmaktır.

Bir ülke ne kadar zayıf ve mesuliyet sahası ne kadar az teşkilatlanmış ise harici saldırılar o nispette tesirli olur.

Bir entelektüel herhangi bir iktidar sorumluluğunu ele geçirdiği zaman entelektüellik iddialarını bir tarafa bırakmak zorundadır.

İhtiraslı insanlar, bir fikir sistemi ve teşkilat kurma yeteneklerine sahip bir grup, işte iktidarın temel unsurları.

İyi silahların bulunmadığı yerlerde, kanunlar da iyi olamaz.

İktidar müstebit bile olsa kaostan daha az kötüdür.

İktidarın tek hedefi anarşiyi mağlup etmek, ondan korunmaktır.

İktidarın uygulandığı insanlar kendilerinden olanların dediklerini daha çabuk benimserler.

İktidar insan karakterini seksten daha fazla etkiler. A. Adler.

İktidar bir ekip veya bir sınıf tarafından uygulanamaz. Ekip veya sınıf iktidarı ele geçiren kimsenin çevresidir.

Milletler kaos ve iktidar arasında kaldıklarında daima iktidarı seçerler.

Müşterek tecrübelere sahip gruplar diğerlerinden daha kolay teşkilatlanırlar.

İktidardaki kimsenin yetersizliğinden şikâyet başlarsa hal çaresi onu yerinden almaktır.